In de norm NEN-EN 15288-2 wordt beschreven dat in elk zwembad een risicoanalyse moet worden uitgevoerd, voordat deze wordt geopend voor gebruikers. Een risicoanalyse die moet worden onderhouden en herzien in het geval er grote aanpassingen zijn van technische aard in de badinrichting, of als er een ongeval of reeks van incidenten plaatsvindt.

Het doel van de risicoanalyse is om te beoordelen of de aspecten die gepaard gaan met het exploiteren van het zwembad mogelijk schade kunnen toebrengen aan mensen.

Zo dienen:

• de ernst en de waarschijnlijkheid van de gevaren te worden geëvalueerd;
• de nodige voorzorgsmaatregelen te worden vastgesteld;
• te worden gecontroleerd welke voorzorgsmaatregelen zijn genomen, en dient te worden gehandeld als dat nodig is.

De noodzakelijke stappen in een risicoanalyse zijn:

• het identificeren van de gevaren;
• vaststellen aan wie schade kan worden toegebracht, en hoe;
• beoordeling van het risico;
• het nemen van passende maatregelen (wegnemen of reduceren, dan wel diegene aan wie schade kan worden toegebracht beschermen);
• het opstellen van procedures en instructies (schriftelijk vastgelegd);
• procedures en instructies verdelen;
• het personeel opleiden;
• het vastleggen van de bevindingen;
• het evalueren van de risicoanalyse of het herzien van de beoordeling.

Wat is gevaar en wat is risico?

Een beoordeling van een risico is niets anders dan een zorgvuldig onderzoek van de aspecten van het werk welke letselschade kunnen veroorzaken aan mensen, waarbij wordt vastgesteld of er voldoende voorzorgsmaatregelen zijn genomen om schade te voorkomen, of dat meer voorzorgsmaatregelen moeten worden genomen. Als onderdeel van de risicoanalyse zal het zwembadpersoneel alle potentiële gevaren en risico’s moeten overwegen die samenhangen met het zwembad.

• Een gevaar is alles wat schade kan veroorzaken.
• Een risico is een kans, groot of klein, dat bij iemand letsel zal worden toegebracht door een gevaar.

Bron: HSG 179, 2003. Managing Health and Safety in Swimming Pools. Health and Safety Executive(HSE), United Kingdom.

Zowel gevaar en risico kunnen per zwembadaccommodatie sterk verschillen. Zo kunnen er bij een zwembad met veel aanzuigroosters veel potentiële beknellingsgevaren zijn waaraan zwemmers kunnen worden blootgesteld, maar is de kans dat bij iemand letsel wordt toegebracht heel klein. Bij een zwembad met slechts één aanzuigrooster zullen er weinig potentiële beknellingsgevaren zijn waaraan zwemmers worden blootgesteld, maar is de kans dat bij iemand zwaar letsel wordt toegebracht juist groot. In de praktijk is geen enkel waterleidingsysteem op een exact gelijke wijze aangelegd en zullen gevaar en risico van elkaar verschillen. Het goed krijgen van de balans om alleen de significante gevaren te bekijken en te beoordelen kan bijzonder moeilijk zijn voor de onervaren risicobeoordelaar.

Het is een vereiste om bevindingen vast te leggen en betrokkenen te identificeren en te informeren. Identificeer de te nemen acties of maatregelen die moeten worden genomen om de risico's te verminderen en formuleer een plan van aanpak.

Wat moet er in mijn risicoanalyse over beknellingrisico’s staan?

Een risicoanalyse van beknellingsrisico’s in zwembaden moet in ieder geval de volgende onderdelen bevatten:

• Een inventarisatie van de locaties in de badinrichting waar zich beknelling onder of aan het wateroppervlak kan voordoen, waaronder:

1. openingen waarmee water door pompen wordt aangezogen (afzuigroosters, slibzuigers, afvoerroosters);
2. openingen waarmee water door vrij verval wordt afgevoerd (afzuigroosters, afvoerroosters, skimmers);
3. openingen of installaties waarmee water wordt ingebracht in de badinrichting (injectieroosters, nozzles);
4. overige openingen onder het wateroppervlak als gevolg van constructies (ladders, luie trap) of (fitness)apparatuur die in de bassins zijn geplaatst.

• Verzamelen van gegevens betreffende de watercirculatie- en/of afvoersystemen waarvan de in het vorige punt genoemde locaties onderdeel uitmaken, waaronder in elk geval:

1. één of meer tekeningen waarop de watercirculatie- en/of afvoersystemen zijn aangegeven;
2. één beschrijving van de gebruikte installaties waarmee water wordt aangezogen voor, bijvoorbeeld waterbehandeling, waterglijbanen, spuitelementen en/of andere speelelementen;
3. de gebruiksgegevens van elke installatie en apparatuur, waaronder in elk geval: het aantal pompen en hun type/serienummers, de vastgestelde debieten, het aantal afzuigpunten per installatie en eventuele technische beheersmaatregelen;
4. een overzicht (logboek) waarop wijzigingen, aanpassingen of inspecties van onderdelen van de systemen zijn weergeven

• Een gevarenidentificatie en risicobeoordeling van de openingen waaraan zich beknelling kan voordoen, uitgaande van:

1. Menselijke factoren, rekening houdend met bedoeld, onbedoeld en te verwachten gebruik door zwemmers en personeel;
2. Externe factoren, zoals vervuiling en verstopping van delen van watercirculatie- of afvoersystemen;
3. Materiaal en materieel, zoals defecten en tekortkomingen.

• Vastlegging van de uitkomsten van de risicoanalyse, waarbij wordt aangegeven waar de risico’s op beknelling zich kunnen voordoen en hoe de risico’s zijn getoetst en geminimaliseerd.
• Een inspectie- of keuringsrapport (indien aanwezig) waarin de beknellingsrisico’s in kaart zijn gebracht.

Meer informatie over de risico's op beknelling, de beoordeling van risico's en voorbeelden vindt u in ons in informatieve document. Bekijk het document.